Ung Thư Dạ Dày (P.01): Nguy cơ và chẩn đoán

25-05-2022

Tổng quan

Ung thư dạ dày là bệnh lý ác tính đứng hàng thứ 4 sau ung thư phổi, vú và tiền liệt tuyến.

Ở Việt nam, Ung thư Dạ dày là bệnh thường gặp, chiếm khoảng 9,8% các bệnh Ung thư và là một trong 10 Ung thư thường gặp nhất, đứng thứ 3 ở nam giới và thứ 4 ở nữ giới.

Năm 2020 số ca mắc mới Ung thư Dạ dày là 17.906 và số ca tử vong là 14.615 bệnh nhân.

Ung thư Dạ dày là sự phát triển quá khả năng kiểm soát của 1 trong các cấu trúc của thành dạ dày tạo nên khối u. Kết quả điều trị bệnh phụ thuộc vào giai đoạn phát hiện bệnh. Tiên lượng[1] tốt nếu bệnh được phát hiện ở giai đoạn sớm và tử vong nhanh nếu phát hiện giai đoạn muộn.

Các yếu tố nguy cơ

A. Dinh dưỡng:

Chế độ ăn nhiều chất đạm, béo ít rau xanh trái cây
Thịt hay cá được chế biến dưới dạng ngâm tẩm hay muối
Chế độ ăn nhiều Nitrate (thức ăn xông khói, khói thuốc lá)
Chế độ nhiều tinh bột phức tạp
Thức ăn nhiễm nấm Aflatoxin.

B. Môi trường:

Môi trường bảo quản thức ăn kém
Môi trường nhiễm phóng xạ
Môi trường sản xuất cao su, than đá
Khói thuốc lá, nghiện rượu nặng.

C. Yếu tố di truyền:

Gia đình có người thân trực hệ (bố, mẹ, con, anh, chị, em ruột) bị ung thư dạ dày tăng nguy cơ mắc ung thư dạ dày
Ung thư dạ dày liên quan đến vài hội chứng di truyền hiếm gặp. ung thư dạ dày thể thâm nhiễm lan tỏa di truyền (tổn thương lan tỏa toàn bộ dạ dày), đa polyp tuyến có tính chất gia đình (FAP), hội chứng Li-Fraumeni, ung thư đại trực tràng không polyp di truyền, hội chứng Lynch, ung thư vú và buồng trứng di truyền (HBOC)...

D. Tiền căn:

Nhiễm Helicobacter Pylori: tăng nguy cơ ung thư dạ dày 3-17 lần, đặc biệt là loại H.Pylori có mang yếu tố cagA;
Phẫu thuật dạ dày trên 10 năm;
Viêm teo niêm mạc dạ dày và viêm chuyển sản niêm mạc dạ dày;
Polyp dạ dày ngoại trừ polyp tuyến đáy vị.

E. Các yếu tố khác: nam giới, thiếu máu ác tính, nhóm máu A

F. Các yếu tố làm giảm nguy cơ ung thư dạ dày

Aspirin
Chế độ ăn nhiều rau xanh và trái cây
Vitamin E và C
Nhiễm H.P trên bệnh nhân có tiền sử loét tá tràng.

Dấu hiệu bệnh như thế nào

Chán ăn, đầy bụng khó tiêu
Cảm giác buồn nôn
Đau tức thượng vị
Mệt mỏi, da xanh xao
Sụt cân không giải thích được nguyên nhân
Đi cầu phân đen hoặc thiếu máu
Nôn ói nhiều sau ăn
Nuốt khó
Sờ thấy khối u vùng bụng

Chẩn đoán

- Nội soi dạ dày: sử dụng ống soi đưa từ miệng vào dạ dày và tá tràng, qua màn hình nhìn thấy tổn thương trên bờ mặt niêm mạc, qua đó thực hiện sinh thiết mẫu mô xét nghiệm;

- Sinh thiết tế bào làm xét nghiệm giải phẫu bệnh giúp chẩn đoán chính xác ung thư và loại tế bào giúp tiên lượng điều trị;

- Chẩn đoán hình ảnh: Chụp cắt lớp vi tính bụng, chậu, ngực giúp đánh giá giai đoạn bệnh, xác định vị trí và kích thước u để có kế hoạch điều trị;

- Các xét nghiệm giúp đánh giá tổng thể và giai đoạn bệnh: Xét nghiệm máu, siêu âm qua nội soi, PET- CT Scan, hay nội soi ổ bụng thám sát chẩn đoán giai đoạn ung thư dạ dày.

TẠI SAO CHÚNG TA PHẢI TẦM SOÁT UNG THƯ DẠ DÀY? Ung thư dạ dày nếu phát hiện sớm, có thể điều trị hoàn toàn khỏi bệnh. Khi ung thư phát hiện trễ, tiên lượng sống sẽ ngắn lại. Do đó, cần phải tầm soát phát hiện sớm ung thư dạ dày hoặc khi có triệu chứng của bệnh thì phải đi khám ngay để phát hiện và điều trị bệnh kịp thời.

Xem thêm các video sau đây, để tìm hiểu thêm về bệnh Ung thu dạ dày:

Chẩn đoán và điều trị Ung thư Da dày

Ung thư Dạ dày: các giai đoạn, triệu chứng, nguyên nhân, phát hiện sớm và phòng tránh

Hoặc liên hệ tổng đài 028 3990 2468 (bấm phím 0) để được tư vấn trực tiếp.

BS.CKII Nguyễn Thanh Thoại - Khoa Tiêu Hóa

[1] Tiên lượng: thuật ngữ y học để dự đoán của bác sĩ về khả năng phát triển, kết quả của một căn bệnh, những ảnh hưởng và tương lai lâu dài của người bệnh.

-----

BÀI VIẾT THAM KHẢO

Phần 02 - Ung Thư Dạ Dày: Điều trị và tầm soát